Aquaterapia

Czym jest aquaterapia?

Woda dzięki swoim właściwościom fizycznym stwarza doskonałe warunki do prowadzenia w niej różnego rodzaju aktywności. Ćwiczenia w wodzie to nie tylko pływanie, czy gimnastyka lecz także konkretne metody terapii. Dlatego coraz chętniej, terapeuci w swojej pracy wykorzystują wodę w celu uzyskania lepszych efektów rehabilitacyjnych. Woda dostarcza wielu różnorodnych bodźców dla naszych zmysłów. Smak, dotyk, zapach, ruch, plusk, wyporność . Wszystkie te walory wykorzystujemy w naszych zajęciach aquaterapii.

Do prowadzenia zajęć aquaterapii z osobą z niepełnosprawnością konieczne jest dostosowanie programu ćwiczeń do możliwości naszego pływaka, jego wieku, występujących ograniczeń fizycznych, psychicznych czy emocjonalnych. Aquaterapia to działania wykonywane jako uzupełnienie lub kompensacja standardowej rehabilitacji w leczeniu wielu chorób i urazów. Celem aquaterapii jest między innymi złagodzenie dolegliwości spowodowanych przez chorobę, poprawa ogólnej kondycji fizycznej pływaka a także zapobieganie innym czynnikom ryzyka wynikającym z choroby lub z urazu.

Głównym celem aquaterapii – poprzez nauczanie bezpiecznego i swobodnego poruszania się i przebywania w wodzie dziecka niepełnosprawnego (przy pełnej i aktywnej kontroli opiekuna) jest adaptacja do wodnego środowiska oraz samodzielne poruszanie się w nim.

Założenia aquaterapii odnoszą się nie tylko do technicznej strony nauki pływania, ale też do aspektów psychologicznych i społecznych co w rezultacie ma przynieść wzrost samooceny i dać dużo radości. Dodatkowym celem jest rozszerzenie form dostępnej rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych o aquaterapię jako nową formę terapii z dodatkową aktywną obecnością opiekuna w trakcie zajęć w wodzie.

Jak wyglądają zajęcia?

Oswojenie z wodą bywa trudnym wyzwaniem dla dziecka z problemami, np. z autyzmem, ale także dla osoby dorosłej, która, np. po udarze, zupełnie inaczej odczuwa swoje ciało. Dlatego też przed pierwszymi zajęciami długo rozmawiamy z pływakiem lub jego bliskimi, by poznać najważniejsze fakty z historii choroby lub życia. Staramy się, by pierwsze zajęcia odbywały się w spokojnej atmosferze, jeśli to konieczne dla małego pływaka – z obecnością Rodziców w wodzie. Nie zależy nam na nauce pływania lecz na dobrym oswojeniu z wodą, z terapeutą i z własnym ciałem w nowym środowisku.

Zajęcia trwają 30 minut i są indywidualne dla każdego pływaka, 1:1 z terapeutą. Basen, na którym pracujemy, ma 15 m długości i 6 m szerokości, jest wyciszony i nie ma okien – co ma znaczenie dla jakości naszej pracy. Temperatura wody to ok 30-31 st. C.

Korzyści dla dzieci

Pomoc instruktora i środowisko wodne umożliwiają dzieciom naukę prawidłowych wzorców ruchu niemożliwych do wykonania na lądzie. Po początkowym oswojeniu z wodą i terapeutą dzieci poznają zasady kontroli równowagi, staramy się, by doszły do poziomu umożliwiającego zerwanie bezpośredniego kontaktu z terapeutą czy rodzicem. Wtedy, często pierwszy raz w życiu, doświadczają niezależności i samodzielności ruchu. Obecność rodzica początkowo jest gwarancją bezpieczeństwa a w miarę ćwiczenia nowych umiejętności staje się okazją do okazywania satysfakcji i dumy. A to zawsze podnosi samoocenę obu stron. Dziecka, bo czuje się docenione przez rodzica – rodzica, bo widzi postęp w terapii dziecka. Dlatego też chcemy, aby opiekunowie dzieci – od samego początku – brali aktywny udział w zajęciach w wodzie z dzieckiem. Początkowo jako obserwatorzy aż do samodzielnej współpracy i zabawy z dzieckiem. Efektem ma być swoboda w przebywaniu w wodzie opiekuna z dzieckiem niepełnosprawnym.

Terapeutyczne działanie wody pomaga również korygować wady postawy, a także znacząco wpływa na poprawę nastroju, m.in. dzięki odbywanym pod okiem instruktora praktycznym ćwiczeniom mobilizacyjnym, rozciąganiu i ćwiczeniu równowagi w wodzie.

Aquaterapia zapewnia również większą ruchliwość stawów, zmniejsza ciśnienie, poprawia krążenie i pomaga osiągnąć przyjemny stan relaksacji. Warto zauważyć, że ryzyko fizycznych uszkodzeń w czasie terapii w wodzie jest równe zeru, ponieważ nie ma możliwości szkodliwego wpływu wody na kręgosłup, czy stawy. Stosowanie aquaterapii pozwala również znacznie szybciej odzyskać fizyczną sprawność po przebytych operacjach lub w okresie rekonwalescencji niż to się dzieje w przypadku konwencjonalnych rodzajów rehabilitacji.

Dodatkowo aquaterapia wpływa doskonale na mięśnie, ponieważ ćwicząc w wodzie, musimy zwalczyć większy opór, tym samym wykonujemy dużo większą niż np. na siłowni pracę. Uczestnicy aquaterapii zyskują pewność siebie, gdyż są świadomi swoich postępów i szybko obserwują pozytywne rezultaty swoich wysiłków.

Poza tym zajęcia aquaterapii mają służyć dzieciom, aby:

• zapewnić im warunki rozwoju i rehabilitacji

• rehabilitacja ich schorzeń miała różne, atrakcyjne formy

• oswoiły się z wodą, uczyły się pływać, czuły się przez to pewniej w otoczeniu

• miały zorganizowane atrakcyjne, dodatkowe – oprócz stricte szkolnych – zajęcia w czasie wolnym

• uczyły się jak bezpiecznie zachowywać się w wodzie i nad wodą

• integrowały się z grupą rówieśniczą (w tym samym czasie na basenie będą przebywały dzieci zdrowe z rodzicami)

• hartowały się, podnosiła się ich odporność

Korzyści dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością

Rodzice dzieci z dysfunkcjami najczęściej nie wiedzą jak pracować z własnym dzieckiem w wodzie, obawiają się dodatkowych uszkodzeń, nie znają odpowiednich technik podtrzymania, często sami nie potrafią pływać. Dlatego potrzebują pracować pod okiem ludzi, którzy takie zajęcia potrafią bezpiecznie przeprowadzić.

Zajęcia te mają także służyć rodzicom i opiekunom, aby:

• uczyli się jak samodzielnie rehabilitować dziecko w wodzie w przyszłości – poprzez aktywne uczestnictwo w zajęciach,

• mieli okazję do otrzymania wsparcia psychologicznego poprzez spotkania z innymi rodzicami – jako grupą wsparcia, i uczyli się, na czym polega przeciwdziałanie obciążeniu psychicznemu, stresom, zapobieganie innym sposobom radzenia sobie z problemami (np. poprzez uzależnienia),

• nauczyli się ratowniczych zachowań (elementy pierwszej pomocy), by mogli je zastosować w każdej sytuacji,

• poprzez wspólne spędzanie czasu na aquaterapii, zabawie oraz pływaniu wzmacniały się więzi w ich rodzinach,

• poprzez wyjście z domu, spotkania z ludźmi o podobnych problemach i nie tylko – rodzice integrowali się z szerszym otoczeniem – bez poczucia wstydu spowodowanego obecnością chorego dziecka w rodzinie

Korzyści dla dorosłych uczestników

Choroba ogranicza ruchliwość, motywację, przynosi często ból i strach.  Na nasze zajęcia zapraszamy osoby dorosłe, które od urodzenia borykają się z ograniczeniami swojego ciała (mózgowe porażenie dziecięce, choroby genetyczne) a także tych, którym choroba zmieniła sprawność. Staramy się pomóc każdemu – i temu kto nigdy nie pływał i tym, którzy przed chorobą, urazem świetnie pływali a teraz boją się o swoje bezpieczeństwo w sytuacji gdy ciało nie słucha tak jak kiedyś.

Osoby z niepełnosprawnością wymagają stałej rehabilitacji. W zależności od tego kiedy powstała niepełnosprawność – osoby z dysfunkcjami często w trakcie długotrwałej rehabilitacji wyłączają się z życia towarzyskiego, rezygnują z aktywności, tracą znajomych a tym samym motywację do pokonywania nowych wyzwań. Przy rehabilitacji dzieci – dotyczy to też ich rodziców, gdy cały wysiłek codzienności skupiony jest na grafiku terapii dziecka. Często też sama rehabilitacja  staje się nudna, nieatrakcyjna i przestaje przynosić widoczne efekty. Warto w każdym momencie życia z niepełnosprawnością, szczególnie dla dziecka, włączać nowe, atrakcyjne formy zajęć – a takimi są pływanie i zajęcia w wodzie. Często w rodzinach z chorym członkiem rodziny brakuje przyzwyczajeń do aktywności fizycznej a co za tym idzie brak kondycji fizycznej wszystkich. Do tego dochodzą bariery architektoniczne sprzyjające izolowaniu się, zaczyna brakować znajomych, którzy mogą wesprzeć chęć przełamania marazmu, nie wspominając już o kosztach – opłacenia instruktora, biletu na basen, itp.